Vlagprotocol

Een vlag als eerbetoon aan bijvoorbeeld een natie hoort ’s nachts niet buiten te hangen. Het hijsen van een landenvlag gebeurt dan ook bij zonsopgang, het neerhalen bij zonsondergang. Alleen wanneer een landenvlag aan beide zijden door schijnwerpers wordt belicht mag deze na zonsondergang blijven hangen. Een vlag behoort de grond niet te raken. Vroeger werd een vlag die de grond wel raakte verbrand. Tegenwoordig is dat niet meer het geval. De vlag kan dan gewoon gewassen worden. Het doek wordt wel verbrand wanneer het opzettelijk wordt misbruikt.

Nederlandse vlagdata

VlagdataGelegenheid
31 januari (1 februari) Verjaardag prinses Beatrix
27 april (26 april)Koningsdag, verjaardag koning Willem Alexander
4 mei (4 mei)Dodenherdenking (vlag halfstok vanaf 18.00 tot zonsondergang)
5 mei (5 mei)Bevrijdingsdag
17 mei (18 mei) Verjaardag koningin Máxima
Laatste zaterdag in juni Veteranendag
15 augustus (16 augustus)Bevrijding van toenmalig Nederlands-Indië
3e dinsdag in septemberPrinsjesdag (alleen in Den Haag)
7 december ( 8 december) Verjaardag prinses Catharina-Amalia
15 december (16 december) Koninkrijksdag

*Indien een datum op een zondag of op een algemeen erkende Christelijke feestdag valt, dan dient op de tussen haakjes vermelde datum te worden gevlagd.

De Nederlandse vlag

De Nederlandse vlag is het symbool van het Koninkrijk der Nederlanden en hoort daarom overal op Nederlands grondgebied een ereplaats te hebben. Het is niet toegestaan de nationale driekleur te gebruiken voor commerciële doeleinden of te bedrukken met (reclame) teksten.

In 1937 heeft de toenmalige koningin Wilhelmina de kleuren van de Nederlandse vlag bij koninklijk besluit vastgesteld: helder (vermiljoen) rood, helder wit en (kobalt) blauw. Voor de afmeting van de vlag gelden geen regels. In het algemeen wordt de verhouding lengte-breedte van 3 : 2 aangehouden.

Vlaggen op 4 en 5 mei

4 mei is de nationale herdenkingsdag. De daarop volgende dag – 5 mei – vieren wij de bevrijding van ons land. Op beide dagen wordt de Nederlandse vlag gebruikt.

Vlagprotocol op 4 mei

De nationale herdenking beperkt zich tot de vooravond van 4 mei. Om die reden is het halfstok hangen officieel ook beperkt tot de tijdsperiode van 18.00 uur tot zonsondergang. Het moment van twee minuten stilte vindt plaats van 20.00 uur. Daarna wordt de vlag niet in top gehesen (ook niet bij officiële herdenkingsplechtigheden), maar blijft overal halfstok tot zonsondergang.

Bij het halfstok hijsen van de vlag wordt de vlag eerst in top gehesen, waarna de vlag wordt neergelaten totdat het midden van de vlag op de helft van de gebruikelijke hoogte is. Het is belangrijk er op te letten dat de vlag in geen enkel geval – ook bij windstilte – de grond of een ander obstakel raakt. De vlag wordt binnengehaald door de vlag eerst langzaam in top te hijsen en vervolgens neer te halen.

Vlagprotocol op 5 mei

Op 5 mei mag de nationale vlag (zonder wimpel) van zonsopkomst tot zonsondergang in top. Alleen wanneer het rood, wit en blauw aan beide zijden door schijnwerpers wordt belicht, mag deze na zonsondergang blijven hangen.

Vlaggen met oranje Wimpel voor Koninklijk Huis

De oranje wimpel wordt officieel alleen gebruikt op verjaardagen van leden van het Koninklijk huis en op Koningsdag. De oranje wimpel moet minimaal dezelfde lengte hebben of iets langer zijn dan de diagonaal van de vlag. Andere wimpels, zoals een provinciewimpel, worden vaak alleen gebruikt. Deze wimpels zijn echter goed te combineren met een vlag.

Wimpels mogen altijd als decoratie aan de vlaggenmast hangen. Om bijvoorbeeld een lokale gebeurtenis te benadrukken, kunt u een provincie- of gemeentewimpel met een vlag combineren. Wilt u uw afkomst in Europees verband niet verloochenen, dan kunt u bijvoorbeeld een rood-wit-blauwe wimpel boven de vlag van de Europese Unie hangen.

Meerdere vlaggen

Wilt u meerdere vlaggen naast elkaar hangen, dan behoren alle vlaggen dezelfde afmeting te hebben. Zo niet, dan horen ze in ieder geval op gelijke hoogte te hangen.

De belangrijkste vlag – in Nederland de nationale driekleur – krijgt altijd een ereplaats. Bij twee vlaggen is de ereplaats rechts, uitgaande van de positie met de rug naar het gebouw en uw gezicht naar de vlaggen. Bij drie vlaggen is de ereplaats in het midden. De vlag die daarna het belangrijkste is, komt rechts.

Landenvlaggen

Als naast de Nederlandse vlag, vlaggen van andere landen worden gehesen, kunt u de onderlinge rangorde bepalen met behulp van de eerste letter van de Franse namen van de betrokken landen. De nationale vlag hangt altijd in het midden. Het eerste land in het alfabet komt rechts hiervan (uitgaande van de positie met de rug naar het gebouw en uw gezicht naar de vlaggen), de volgende links, de volgende weer rechts… Om en om vanuit het midden.

De vlag van de Europese Unie is een verenigingsvlag en hoort qua rangorde als laatste. Bij het hijsen van de vlaggen wordt van buiten naar binnen gehesen. De belangrijkste komt het laatst. Vaak wordt er dan het volkslied gespeeld.

Provinciaal en regionaal

Bij een gemeente- of provincievlag is de plaats afhankelijk van het evenement. Bij een gemeente-aangelegenheid hangt de gemeentevlag bijvoorbeeld altijd rechts, uitgaande van de positie met de rug naar het gebouw.

Omtrent het aantal vlaggen rond bijvoorbeeld een gemeentehuis gelden geen voorschriften. Bij een herdenking van een stadsbevrijding, heeft de stadsvlag de voorkeur boven de nationale driekleur.

Wilt u gemeente-, provincie- en landenvlag naast elkaar? En heeft die gebeurtenis een provinciaal tintje? Plaats dan de provincievlag rechts en de gemeentevlag links van de Nederlandse vlag (uitgaande van de positie met de rug naar het gebouw en uw gezicht naar de vlaggen).

Reclamevlaggen

Heeft u een buitenlandse gast en wilt u naast de Nederlandse vlag ook een vlag met uw logo ophangen? Dan komt de logovlag links van de Nederlandse vlag en de vlag van het land van uw gasten rechts (uitgaande van de positie met de rug naar het gebouw en uw gezicht naar de vlaggen)